Dziś mija dwadzieścia lat od chwili, kiedy odszedł Andrzej Sulima-Suryn, pochodzący z Krzyża Wielkopolskiego – poeta i filozof, który na początku lat 80. brał udział w działaniach Gołdapskiej Grupy Twórczej „Dom Marka”, którą miałem przyjemność współtworzyć.
Cytuję fragment mojego większego tekstu o nim:
Już po śmierci ukazała się książka „Dialogi z Tomaszem”. Są to zapiski Suryna zebrane przez Wacława Sobaszka, współtwórcę teatru „Wegajty”. Tytuł nawiązuje do autora gnostyckiej tzw. „Piątej Ewangelii”, której rękopis znaleziono w 1945 roku w Nag Hammadi.
(…)
Andrzej Suryn odchodził, analizując siebie, swoją fizyczność i marność. Jednak raczej nie na zasadzie „vanitas”. On do końca pragnął znaleźć filozoficzne uzasadnienie dla śmierci i robił to nierzadko przy pomocy subtelnych poetyckich refleksji, z domieszką autoironii. A to już heroizm.
Zapiski te mimo dosyć różnorodnej formy graficznej, nierzadko nawiązujące do haiku, dialogów, aforyzmów, prozy i prozy poetyckiej, stanowią duchową jednię. Na pewno jest to swoisty monolog wewnętrzny człowieka, który będąc poddawanym ciężkiej próbie, traktuje myślenie jako broń istotną. Mimo to wyraźnie daje się tu odczuć różne natężenie sinusoidy bólu. Zaś wrodzona pogoda ducha, zmierza się tu z lękiem przed nieznanym. Już prawie na początku Suryn mówi:
„Cierpię, mimo że nie chcę. Jestem zmęczony, mam dosyć tego tunelu. O gdybyż można było ze swoim duchem rozmawiać tak jak z tobą. Ale on jest światłem, albo bólem. Zachorowałem, bo nie kochałem. A więc nie żyłem, imitowałem życie. Aż duch pewnego dnia, nader dotkliwie powiedział: nie! Dość! Jesteś kimś innym, szkoda cię na plagiat. I tak się zaczęło. Choroba jak drabina do siebie, a wszystko po drodze jak nieustająca lekcja. Najpierw trzeba było oswoić i utulić lęk. To potężny destruktor. Nigdy nie odwracaj oczu. Patrz nie oceniając, z taką miłością, na jaką cię stać. A stać cię na coraz więcej.” (…)
https://www.facebook.com/kasiaosurynie/videos/1875388889184612/
Grafikę udostępniła Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Trzciance.